همه چيز درمورد ترامادول
(تقديم به دوست عزيزم، فران)
به طور خلاصه، ترامادول دارويي است كه برای تسکین درد متوسط تا شدید تجویز میشود ؛ این دارو توسط شرکت آلمانی گروننثال (Grünenthal) در دهه ۱۹۷۰ با نام تجاری ترامال ساخته شد ؛ اين شركت، در سالهای بعد حق تولید ترامادول را به شرکتهای متعددی در سراسر دنیا واگذار کرد. ترامادول معمولا به شکل نمک هیدروکلراید تولید شده و به دو شکل خوراکی (بیشتر کپسول و قرص) و آمپول به بازار عرضه میشود ؛ مقدار تأثیر فرم تزریقی ترامادول بسیار بیشتر از فرم خوراکی است. ترکیب ترامادول و استامینوفن نیز در بازار موجود است (که در ایران يافت نمیشود)؛
به طوركلي ترامادول، ضعیف تر از مورفین و پتدین و قوی تر از مسكن هائی نظیر پروفن استامینوفن می باشد و مصرف این دارو بیش از دو هفته مجاز نمی باشد و باعث وابستگی داروئی و اعتیاد میگردد ؛ بيشتر مصرف كنندگان ترامادول، افرادی هستند كه از این دارو به عنوان جایگزینی برای مواد مخدر و یا ترك آن با هدف كاهش عوارض قطع مواد مصرفی خود استفاده می كنند اما از این نكته غافل هستند كه مصرف این دارو نه تنها هیچ مشكلی از آنها را حل نمی كند بلكه باعث تحمل عوارض ناشی از این سوء مصرف و جایگزینی مخرب می شوند كه عمده ترین آنها اختلال در سیستم های تنفسی، كلیه و كبد می گردد و در نهایت منجر به بالا رفتن مصرف قبلی و تحمل این عوارض و آسیب های بسیار آن می شود. دسته دیگری از افراد برای رفع مشكلات جنسی رو به مصرف این دارو می آورند كه در نهایت نه تنها این مشكلات رفع نمی شود بلكه بازهم عوارض مخرب این دارو، شرایط را وخیم تر كرده و خود زمینه ساز مصرف انواع مواد مخدر دیگر و ورود به دنیای سیاه اعتیاد می گردد. به علت در دسترس بودن ترامادول، قیمت نازل آن، ارائه بدون نسخه در دارو خانه ها و نبود اطلاعات كافی در مورد عوارض سوء مصرف باعث شیوع گسترده مصرف آن شده است؛
متاسفانه به دليل اثرات مشابه ترامادول با ترياك سطح کنونی مصرف اين دارو در كشور به حدي رسيده است كه پزشكان از اين بابت ابراز نگراني شديد كرده اند ؛
دکتر محمدرضا جلالی در اين رابطه مي گويد: مصرف خودسرانه این داروها، همچون بسیاری از داروهای مسکن معمولی در جامعه رواج دارد؛ با این تفاوت که این داروهای ضد درد قوی، نسبت به مسکن های معمولی اعتیادآورتر هستند. وی ضمن اعلام هشدار نسبت به افزایش مصرف خودسرانه داروهای ضد درد، بر این موضوع نیز تاکید کرد که متاسفانه قصور برخی داروخانه ها در فروش غیرقانونی و آزاد و بدون تجویز پزشک این داروها قابل توجیه نیست و گفت: این عامل در کنار فرهنگ غلط مصرف خودسرانه دارو، به عاملی برای بی توجهی به مضرات و گسترش مصرف داروهای ضد درد تبدیل شده است. این متخصص به بالاترین سطح مصرف ترامادول نسبت به سایر داروهای ضد درد اعتیادآور در کشور اشاره کرد و گفت: این داروی مخدر و اعتیادآور تنها با نسخه پزشک برای معالجه دردهای مزمن به صورت پیوسته و در طول شبانه روز تجویز می شود و مصرف آن بدون تجویز پزشک به شدت خطرناک است ؛
درجاي ديگر، دکتر ابراهیم صالحی فرد، معاون غذا و داروی دانشگاه علوم پزشکی مازندران گفت: مهمترین مسئله ای که در سال جاری با آن مواجه هستیم قاچاق و عرضه داروهای دیکلوفناک و ترامادول در داروخانه ها است ؛
بنا به گزارش خبرگزاری حکومتی فارس، مصرف داروي مخدر ترامادول ظرف يك سال از ۱۳۴ ميليون عدد به ۳۳۰ ميليون عدد رسيد و حدود 2.5 برابر شد كه علامت خوبي نيست ؛ محمدرضا فاضلي، مدير كل داروي وزارت بهداشت در مصاحبه اي گفت: افزايش مصرف ترامادول ۱۰۰ در كشور موجب سير شكايت خانواده بچههاي ترك تحصيل كرده به خاطر اعتياد به ترامادول شده است به همين علت ما اين دارو را به فهرست داروهاي تحت كنترل اضافه كرديم؛
********************************
اطلاعات فارماكولوژي اين دارو :
اطلاعات داروئي مربوط به : Tramadol Hydrochloride
نام ژنريک :
Tramadol Hydrochloride
گروه داروئي :
Analgesics Anti- inflammatory Drugs and Antipyretics
داروهای مسکن ،ضد التهاب وضد تب ها
موارد مصرف :
اين دارو براي دردهاي متوسط و نسبتا شديد (معمولاً بعد از اعمال جراحي و ارتوپدي و زنان مخصوصاً سزارين) به كار ميرود.
مکانيسم اثر :
اين دارو يك ضد درد با اثر مركزي است ولي از نظر شيميايي مشابه با تركيبات ترياك نيست. مكانيسم اثر آن به طور كامل مشخص نميباشد، اما احتمالا با اتصال به گيرندههاي ميكرو و مهار برداشت مجدد نوراپينفرين و سروتونين اثر خود را اعمال ميكند. اثر ضد دردي ترامادول يك دهم اثر مرفين ميباشد.
فارماکوکينتيک :
جذب دارو سريع و تقريباً كامل است. ولي فراهم زيستي آن 75% ميباشد. به طور عمده از طريق كبد متابوليزه و به وسيله كليه(30% تغيير نيافته و 60% به صورت متابوليت) دفع ميشود.
موارد منع مصرف :
در صورت مسموميت حاد با الكل و ساير مضعفهاي CNS ، احتمال سوء استفاده داروئي الكلسيم، اختلالات كبدي و كليوي ، احتمال خطر دپرسيون تنفسي، حملات عصبي و حساسيت به اپيوئيدها يا حساسيت به ترامادول نبايد از اين دارو استفاده كرد.
هشدارها :
1. در صورت شرايط حاد شكمي، افزايش فشار داخل جمجمهاي ، ضربه مغزي اين دارو بايد با احتياط كامل به كار برد.
2. احتمال تحمل و وابستگي و سوءاستفاده اين دارو وجود دارد و با قطع ناگهاني مصرف، احتمال بروز عوارض سندرم قطع وجود دارد، لذا بايد مصرف دارو به تدريج قطع شود.
عوارض جانبي :
درد معده يا شكم، بياشتهايي، ضعف، تحريك سيستم عصبي مركزي، يبوست، خشكي دهان ، سوء هاضمه، سردرد، تهوع ، خارش ، بثورات پوستي، تعريق ، استفراغ از عوارض جانبي شايع دارو هستند.
تداخل داروئي :
مصرف همزمان اين دارو با الكل، هوشبر، مضعفهاي CNS موجب تضعيف شديد CNS ميشود. كاربامازين ها باعث افزايش متابوليسم ترامادول ميشوند. مصرف اين دارو همراه با مهاركنندههاي مونوآمينواكسيداز موجب كاهش آستانه حمله عصبي ميشود.
نکات قابل توصيه :
در صورت بروز سرگيجه و تاري ديد ، بايد هنگام برخاستن احتياط كرد.
مقدار مصرف :
خوراكي و تزريقي: بزرگسالان: 100-50 ميلي گرم هر 6 ساعت يك بار خورامي مصرف ميشود. در بيماران مبتلا به نارسايي 100-50 ميلي گرم هر 12 ساعت يكبار مصرف شود. حداكثر مقدار مجاز mg/day400 (ياmg/day200 براي بيماران با كليرانس كراتينين كمتر از ml/min30) ميباشد.
اشکال داروئي :
Tablet: 50 mg
Tablet: 100mg
Capsule:50mg
Injection:50mg/ml(2ml)
|